Bệnh á sừng: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả nhất
Á sừng là một trong những căn bệnh viêm da tự miễn có tỉ lệ mắc lên tới 20% tổng số các ca bệnh da liễu. Căn bệnh này gây ra tình trạng khô rát ở da, dẫn tới nứt nẻ, chảy máu, thậm chí nhiễm trùng khiến người bệnh đau nhức, khó chịu, ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt hàng ngày. Bệnh á sừng nếu không được điều trị tích cực sẽ phát triển thành mãn tính, tái đi tái lại nhiều lần. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh này và cách điều trị hiệu quả, an toàn bằng thảo dược tự nhiên, mời bạn theo dõi bài viết dưới đây.
Bệnh á sừng là gì?
Bệnh á sừng là một dạng của viêm da cơ địa, đặc trưng bởi tình trạng da khô do các tế bào da khi hóa sừng vẫn giữ nguyên phần nhân. Bệnh xảy ra chủ yếu ở bàn tay, bàn chân hoặc da đầu. Bệnh á sừng có xu hướng nặng hơn vào mùa đông, do thời tiết hanh khô. Căn bệnh này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt á sừng ở trẻ em dễ diễn biến nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ nên cần được quan tâm điều trị sớm.
Á sừng có lây không?
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan (Trưởng khoa Da liễu, Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc): Giống như viêm da cơ địa thông thường, bệnh á sừng được xếp vào nhóm bệnh tự miễn có liên quan nhiều đến tính cơ địa và di truyền. Bệnh không phải do virus hay vi khuẩn gây nên, vì thế không lây nhiễm từ người này sang người khác qua đường tiếp xúc. Tuy nhiên căn bệnh này có thể di truyền từ bố mẹ sang con cái, và tự lan rộng trên các vùng da của cơ thể.
Bệnh á sừng có nguy hiểm không?
Á sừng là căn bệnh ngoài da, không gây nguy hiểm đến sức khỏe của bệnh nhân. Tuy nhiên căn bệnh này gây ra các triệu chứng rất khó chịu, dẫn tới nứt nẻ, chảy máu vô cùng đau nhức. Bệnh thường xảy ra ở bàn tay, bàn chân khiến bệnh nhân gặp rất nhiều khó khăn trong công việc và sinh hoạt hàng ngày, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Bên cạnh đó, căn bệnh này thường phát triển thành mãn tính, tái đi tái lại nhiều lần và đặc biệt nghiêm trọng hơn khi thời tiết hanh khô.
Đặc biệt, bệnh á sừng nếu không được chữa trị kịp thời có thể trở nên nghiêm trọng và dẫn tới các biến chứng như:
- Nhiễm trùng, bội nhiễm da: Khi bị á sừng nặng, các lớp da khô bị nứt nẻ, chảy máu, hình thành vết thương hở dễ bị vi khuẩn xâm nhập gây ra nhiễm trùng. Nếu không được điều trị hợp lý có thể gây hoại tử, để lại sẹo và vết thâm sâu rất mất thẩm mỹ.
- Làm suy giảm chức năng bảo vệ của da: Bệnh á sừng khiến da bị khô, thiếu nước, trở nên suy yếu, nhạy cảm, dễ bị kích ứng và giảm khả năng bảo vệ cơ thể.
- Tổn thương xương khớp: Bệnh á sừng xảy ra ở bàn tay, bàn chân nếu nghiêm trọng có thể dẫn tới tổn thương sâu vào trong xương, khớp.
Do đó ngay khi có các dấu hiệu đầu tiên của á sừng, người bệnh cần được thăm khám sớm để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
Triệu chứng bệnh á sừng và phân loại bệnh
Bác sĩ Tuyết Lan cho biết, về lâm sàng khi mới khởi phát, bệnh á sừng có biểu hiện tổn thương dạng chàm, thường xuất hiện ở ngón tay, ngón chân, gót chân hoặc da đầu. Tổn thương do á sừng biểu hiện ban đầu là nền da khô, xuất hiện dát đỏ không có ranh giới rõ ràng. Các dát đỏ thường lan rộng nhanh chóng ra khắp bàn tay, bàn chân và da đầu.
Vào mùa hè, bệnh á sừng thường có biểu hiện da đỏ, nổi nhiều mụn nước giống như tổ đỉa, tiếp đó da trở nên khô sần, xù xì, thô ráp và rất ngứa.
Vào mùa đông thời tiết hanh khô, độ ẩm thấp khiến bệnh á sừng nghiêm trọng hơn. Tình trạng nứt nẻ nặng hơn, các vùng da bị á sừng có thể nứt toác, thậm chí chảy máu rất đau đớn. Nhiều trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể bị bong tróc da đến mất hết vân tay.
Các triệu chứng bệnh á sừng sẽ nghiêm trọng hơn khi bệnh nhân tiếp xúc với xà phòng, hóa chất, các chất tẩy rửa, xăng dầu hoặc mỹ phẩm. Tổn thương do á sừng dễ bị nhiễm trùng, bội nhiễm.
Nguyên nhân gây bệnh chưa được xác định chính xác
Hiện nay y học hiện đại chưa thể tìm ra chính xác nguyên nhân gây bệnh á sừng. Tuy nhiên nhiều nghiên cứu đã khẳng định bệnh á sừng có liên quan mật thiết tới tính cơ địa và di truyền. Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng tìm ra những yếu tố có thể là nguyên nhân hoặc khiến cho tình trạng bệnh trở nên nặng hơn như:
- Di truyền: Nếu trong gia đình có người thân bị bệnh á sừng thì con cái sinh ra cũng có nguy cơ cao mắc phải căn bệnh này.
- Suy giảm hệ miễn dịch: Làm giảm khả năng tự bảo vệ của da, khiến da dễ bị kích ứng bởi các tác nhân gây hại từ bên ngoài.
- Tiếp xúc nhiều với hóa chất, mỹ phẩm.
- Thời tiết hanh khô.
- Thay đổi nội tiết tố hoặc thiếu hụt một số dưỡng chất như vitamin A, D, E, C cũng làm tăng cao nguy cơ mắc bệnh á sừng.
Cách điều trị bệnh á sừng
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan, á sừng là một dạng viêm da cơ địa, được xếp vào nhóm bệnh tự miễn. Đến nay chưa có phương pháp nào điều trị khỏi 100% căn bệnh này. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân điều trị sớm căn bệnh á sừng bằng phương pháp đúng đắn, kết hợp thực hiện chế độ kiêng khem ăn uống hợp lý và sinh hoạt khoa học có thể giúp kiểm soát bệnh ổn định hoàn toàn và phòng ngừa tái phát trong thời gian dài. Dưới đây là một số phương pháp điều trị bệnh á sừng phổ biến nhất.
1. Chữa bệnh á sừng bằng Tây y
Hiện nay Tây y chưa có thuốc trị á sừng đặc trị, mà chủ yếu tập trung điều trị triệu chứng, giúp bệnh nhân giảm bớt cảm giác khó chịu và khắc phục các tổn thương trên da. Thông thường bệnh nhân có thể được kê đơn các loại thuốc sau:
- Kem hoặc thuốc mỡ bôi dưỡng ẩm giúp chống khô da.
- Thuốc bôi bạt sừng như acid salycilic hoặc các loại kem chứa steroid nhằm giảm viêm.
- Trường hợp nhiễm nấm cần sử dụng thêm thuốc chống nấm như mỡ nizoral, dẫn xuất imidazol, griseofulvin.
- Thuốc kháng histamin giúp làm giảm cơn ngứa cho bệnh nhân.
- Trường hợp nặng có thể phải sử dụng thêm corticoid dạng uống hoặc tiêm.
- Một số loại vitamin khác như vitamin A, E, C…
Lưu ý, các loại thuốc Tây y mặc dù có thể giúp làm giảm nhanh các triệu chứng khó chịu của bệnh á sừng, tuy nhiên lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ tác dụng phụ nếu sử dụng không đúng cách hoặc quá lạm dụng trong thời gian dài. Một số tác dụng không mong muốn có thể gặp phải như da bị bào mỏng, kích ứng, rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng tới dạ dày, viêm tuyến thượng thận…
2. Cách chữa á sừng theo dân gian
Do lo ngại tác dụng phụ không mong muốn từ các loại thuốc Tây nên nhiều người lựa chọn sử dụng phương pháp dân gian để chữa bệnh á sừng. Những mẹo chữa bệnh này hầu hết đều đơn giản, có thể làm ngay tại nhà và không tốn kém chi phi. Mặt khác, phương pháp dân gian sử dụng các nguyên liệu tự nhiên nên khá lành tính và an toàn. Một số cách chữa á sừng theo dân gian phổ biến như:
- Chữa á sừng bằng lá lốt: Chọn khoảng 10 – 15 lá lốt tươi, rửa sạch, để ráo nước rồi giã nát với một chút muối hạt. Nhẹ nhàng chà xát lá lốt lên vùng da bị á sừng, có thể lấy khăn mỏng buộc lại để cố định. Giữ nguyên trong 30 phút rồi rửa lại bằng nước sạch.
- Cây vòi voi chữa á sừng: Chọn một nắm to cây vòi voi còn tươi, loại bỏ những cây bị sâu hỏng rồi rửa sạch, giữ nguyên cành cho vào nồi lớn đun thành nước tắm.
- Chữa á sừng bằng lá trầu không: Lấy một nắm lá trầu không còn tươi xanh, rửa sạch rồi đun sôi với nước và một chút muối hạt. Để nước lá trầu không nguội bớt rồi dùng để ngâm rửa vùng da bị á sừng.
- Chữa á sừng bằng dầu dừa: Rửa sạch vùng da bị á sừng rồi dùng tinh dầu dừa nguyên chất bôi một lớp mỏng lên. Giữ nguyên trong khoảng 30 phút rồi rửa lại với nước sạch.
Theo bác sĩ Tuyết Lan, những phương pháp dân gian kể trên chủ yếu giúp làm giảm bớt phần nào triệu chứng bệnh chứ không có tác dụng điều trị. Do đó, người bệnh chỉ nên coi đây là những cách hỗ trợ. Ngoài ra vẫn cần phải thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để được chữa trị tốt nhất.
3. Cách chữa á sừng bằng Đông y
Theo Y học cổ truyền, bệnh á sừng được xếp vào chứng can tiễn hay ngưu bì tiễn, là một dạng viêm da mãn tính. Bệnh hình thành khi cơ thể bị phong hàn xâm nhập, lâu ngày dẫn tới huyết nhiệt, sinh ra táo, khiến da không được sinh dưỡng, trở nên khô rát. Ngoài ra, sự suy giảm hệ miễn dịch, hoạt động của các tạng phủ yếu, gan, thận không đào thải độc tốt tốt gây ra sự tích tụ dưới da cũng là nguyên nhân gây bệnh.
Để điều trị bệnh á sừng, Đông y sử dụng các bài thuốc Nam có thành phần thảo dược, đi sâu vào chữa từ bên trong cơ thể, chú trọng loại bỏ căn nguyên gây bệnh. Đồng thời tập trung điều dưỡng cơ thể, phục hồi hoạt động của các tạng phủ để phục hồi hàng rào bảo vệ tự nhiên của da, giúp chống lại các tác nhân ngoại tà xâm nhập.
Thanh bì Dưỡng can thang, bài thuốc Nam đã giúp hàng nghìn bệnh nhân thoát khỏi á sừng
Thanh bì Dưỡng can thang là bài thuốc được bào chế độc quyền bởi Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc. Bài thuốc là thành quả công trình nghiên cứu chuyên sâu đề tài “Ứng dụng dược liệu quý trong điều trị các bệnh viêm da tự miễn”, do bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan (Nguyên Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện YHCT Trung ương) chủ nhiệm đề tài, kết hợp với nhiều bác sĩ, chuyên gia hàng đầu khác.
Bài thuốc đã được chương trình Sống khỏe mỗi ngày VTV2 (phát sóng ngày 16/11/2019) lựa chọn giới thiệu tới đông đảo khán giả xem truyền hình là giải pháp toàn diện, giúp điều trị hiệu quả và an toàn các bệnh viêm da tự miễn, trong đó có á sừng.
Quý khán giả có thể theo dõi chi tiết chương trình TẠI ĐÂY (phần giới thiệu có ở phút 19:14) hoặc xem qua video bên dưới:
Thanh bì Dưỡng can chắt lọc tinh hoa từ 20 bài thuốc cổ phương quý giá, trong đó nổi bật nhất là bài thuốc Trợ tạng bì của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông, cốt thuốc chữa viêm da bí truyền của người Tày. Trải qua nhiều nghiên cứu và thử nghiệm bài bản, Thanh bì Dưỡng can thang được làm mới, gia giảm về thành phần và công thức cho phù hợp với cơ địa người hiện thời. Chi tiết nguồn gốc bài thuốc xem TẠI ĐÂY.
Bài thuốc lấy Thanh bì làm vị thuốc chủ. Đây là loại thiên dược có khả năng kháng Histamin, sát khuẩn, chống viêm và dưỡng da rất tốt. Bên cạnh đó còn được bổ sung thêm 30 vị thuốc quý khác để tạo nên bài thuốc duy nhất hiện nay kết hợp thành công 3 dạng bào chế gồm UỐNG, BÔI, NGÂM RỬA.
🍀Thuốc ngâm rửa: Thành phần gồm Mò trắng, Ô liên rô, Ích nhĩ tử, Đơn đỏ, Sài đất, Xuyên tâm liên… giúp làm sạch, sát khuẩn da, khoanh vùng tổn thương, ngăn không cho á sừng lan rộng.
🍀Thuốc bôi: Thành phần gồm Hồng hoa, Đương quy, Kim ngân hoa, Sa đằng tử, Mật ong… có công dụng cấp ẩm, làm mềm da, dưỡng da, phục hồi và tái tạo từ lớp biểu bì sâu.
🍀Thuốc uống: Thành phần gồm Tang bạch bì, Kim ngân hoa, Bồ công anh, Bạch linh, Đan sâm, Thổ phục linh, Ké đầu ngựa, Huyết đằng, Dạ dao đằng… có công dụng sát khuẩn, tiêu viêm, thanh nhiệt, ổn định cơ địa, phục hồi chức năng gan, thận, tăng thể trạng và sức đề kháng cho cơ thể.
Với thành phần 100% thảo dược sạch tự nhiên, đạt tiêu chuẩn quốc tế GACP-WHO, Thanh bì Dưỡng can thang là bài thuốc an toàn tuyệt đối cho sức khỏe bệnh nhân, không gây tác dụng phụ dù sử dụng lâu dài. Tỷ lệ bệnh nhân điều trị thành công á sừng sau 1-3 tháng là 95%, hạn chế tái phát sau nhiều năm.
Kể từ khi đưa vào sử dụng trong phác đồ điều trị á sừng tại Trung tâm Thuốc dân tộc đến nay, đã có 3597 bệnh nhân điều trị thành công nhờ bài thuốc này.
Trong đó có trườn hợp của ông Nguyễn Thế Tình (Hạ Long, Quảng Ninh). Ông chia sẻ: “Tôi bị bệnh á sừng hay người ta gọi là viêm da cơ địa đã nhiều năm nay. Trước đây tôi chữa bằng Tây y thấy cũng đỡ, nhưng chỉ được thời gian ngắn bệnh lại tái phát lại. Nghe nhiều người khuyên chữa Đông y được lâu dài hơn nên tôi đã tìm đến Trung tâm Thuốc dân tộc để điều trị. Sau 1 tháng dùng thuốc bệnh của tôi đã thuyên giảm rất nhiều. Tôi điều trị 3 tháng đến nay bệnh đã hết hẳn, gần một năm nay chưa tái phát lại.” Xem chi tiết chia sẻ của ông Tình TẠI ĐÂY.
Đặc biệt, bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang còn có thể linh hoạt gia giảm thành phần, vị thuốc cho phù hợp với cơ địa và tình trạng riêng của từng bệnh nhân. Nhờ đó bài thuốc phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau, bao gồm cả trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và cho con bú.
CLICK NGAY:Thanh bì Dưỡng can thang – Bài thuốc Nam đệ nhất “đánh bay” bệnh á sừng từ gốc
Bệnh á sừng kiêng ăn gì, nên ăn gì để nhanh bình phục?
Theo bác sĩ Tuyết Lan, bên cạnh việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp thì chế độ ăn uống cũng có ảnh hưởng lớn đến căn bệnh á sừng. Do đó, bệnh nhân cần chú ý xây dựng thực đơn lành mạnh, hạn chế tối đa các nhóm thực phẩm sau:
- Các loại thịt đỏ: Nghiên cứu cho thấy các loại thịt đỏ làm tăng nguy cơ viêm nhiễm với những người có cơ địa dị ứng. Do đó, bệnh nhân á sừng nên hạn chế ăn loại thịt nào.
- Thực phẩm giàu chất béo: Những món ăn chứa nhiều dầu mỡ như đồ chiên xào, thức ăn nhanh dễ làm trầm trọng thêm các triệu chứng á sừng.
- Đồ uống có cồn và chất kích thích: Gây tác động xấu đến hệ miễn dịch, làm suy giảm khả năng bảo vệ của da.
- Các loại đồ uống chứa nhiều đường: Theo các chuyên gia, việc dung nạp nhiều đường sẽ làm các triệu chứng viêm nhiễm trên da nghiêm trọng hơn. Do đó, các bác sĩ da liễu luôn khuyên bệnh nhân cần hạn chế tối đa các loại đồ uống chứa đường.
Bên cạnh đó, bác sĩ Tuyết Lan cũng khuyên bệnh nhân nên tăng cường bổ sung thêm những thực phẩm tốt cho sức khỏe và làn da như:
- Các thực phẩm giàu protein lành mạnh như thịt lợn nạc, các loại cá sông… giúp cung cấp năng lượng cho các tế bào da.
- Những loại rau xanh và trái cây giàu chất xơ và vitamin, có lợi cho quá trình phục hồi da.
- Ngũ cốc nguyên cám như gạo lứt, đậu đen, đậu xanh… giúp cung cấp nhiều dưỡng chất có lợi cho hệ miễn dịch.
Biện pháp chăm sóc tại nhà cho bệnh nhân á sừng
Bên cạnh việc điều trị tích cực, bệnh nhân á sừng cần chú trọng chăm sóc da hàng ngày và chú ý một số vấn đề trong sinh hoạt để giúp bệnh nhanh bình phục và ngăn ngừa tái phát.
- Thường xuyên bôi kem dưỡng ẩm lên vùng da bị á sừng.
- Hạn chế tối đa tiếp xúc với các loại xà phòng, chất tẩy rửa. Nên đeo găng tay khi rửa bát hoặc làm các công việc cần tiếp xúc với hóa chất.
- Không nên tắm với nước quá nóng để tránh khiến da bị khô và mất nước.
- Cố gắng thư giãn, giảm căng thẳng cũng là cách hiệu quả giúp tình trạng bệnh á sừng thuyên giảm nhanh hơn.
Trên đây là những thông tin hữu ích về căn bệnh á sừng. Để được tư vấn cụ thể về tình trạng bệnh và phác đồ điều trị hiệu quả nhất, bệnh nhân nên tới thăm khám trực tiếp tại các cơ sở của Trung tâm Thuốc dân tộc trên toàn quốc. Hoặc chụp ảnh vùng da bị bệnh và gửi tới cho các bác sĩ của Trung tâm, kèm theo mô tả chi tiết triệu chứng bệnh.